Tuyển tập thơ Chính Hữu Top 10 bài thơ hay của nhà thơ Chính Hữu

Chính Hữu là một nhà thơ hầu như chỉ viết về người lính và chiến tranh. Thơ của ông không nhiều nhưng có những bài đặc sắc, cảm xúc dồn nén, ngôn ngữ và hình ảnh chọn lọc.

th-thule-badinh-hanoi.edu.vn xin mời bạn đọc tham khảo tài liệu giới thiệu đôi nét về Chính Hữu, cùng với Top 10 bài thơ hay nhất của nhà thơ do chúng tôi tổng hợp được.

I. Đôi nét về tác giả Chính Hữu

– Chính Hữu (1926 – 2007) tên khai sinh là Trần Đình Đắc.

– Quê ở huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh.

– Năm 1946, ông gia nhập trung đoàn thủ đô và hoạt động trong quân đội suốt hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.

– Ông làm thơ từ năm 1947, đa số các tác phẩm đều viết về hai đối tượng là chiến tranh và người lính.

– Năm 2000, ông được trao tặng giải thưởng nhà nước về văn học nghệ thuật.

– Một số tác phẩm:

• Đầu súng trăng treo (tập thơ, Nhà xuất bản Văn học, 1966)
• Thơ Chính Hữu (tập thơ, Nhà xuất bản Hội nhà văn, 1997)
• Tuyển tập Chính Hữu (Nhà xuất bản Văn học, 1998)

II. Top 10 bài thơ hay nhất của Chính Hữu

1. Đồng chí (1948, Đầu súng trăng treo)

Quê hương anh nước mặn, đồng chuaLàng tôi nghèo đất cày lên sỏi đáAnh với tôi đôi người xa lạTự phương trời chẳng hẹn quen nhau.Súng bên súng, đầu sát bên đầuĐêm rét chung chăn thành đôi tri kỷĐồng chí!

Ruộng nương anh gửi bạn thân càyGian nhà không mặc kệ gió lung layGiếng nước gốc đa nhớ người ra lính.Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh,Sốt run người, vừng trán ướt mồ hôi.

Áo anh rách vaiQuần tôi có vài mảnh váMiệng cười buốt giáChân không giàyThương nhau tay nắm lấy bàn tay!

Đêm nay rừng hoang sương muốiĐứng cạnh bên nhau chờ giặc tớiĐầu súng trăng treo.

2. Tháng năm ra trận (1947, Đầu súng trăng treo)

Tháng năm trong làng đã mùa gặtLòng dân sung sướng thóc mênh môngCó người đi lính, hiền như đấtMùa hạ tưng bừng, thương núi sôngMột sớm mang về tin xuất trậnVội vàng súng đạn, nao nức lòngAi về nhắn hộ cho thôn xómMột đi là hẹn chẳng về khôngMùa thu thây giặc chất sông núiMùa hạ thây giặc phơi đầy đồng

Ai về cấy lúa trồng bôngCho lúa mau tốt, cho bông được mùaTrưa hè rụng lá bàng khôTôi đi ra trận nghe hò bốn phương

Súng ơi!Súng đã theo tôi mùa thuSúng đi với tôi mùa hạTheo tôi diệt hết quân thùTôi nhớ thương người bạn cũMiệng cười mắt nhắm nghìn thu

Súng nặngĐường dàiVai gầyÁo ráchNhưng sớm ra đi miệng nở cười

Mặt nóng bừng bừng theo nhịp trốngLòng nao nức rộn tiếng hoan hôBờ tre em nhỏ đưa tay vẫyHồn nở muôn sao phấp phới cờ…

3. Ngày về (1947)

Có đoàn người lên đóng trên rừng sâuĐêm nay mơ thấy trở về Hà NộiBao giờ trở lại?Phố phường xưa gạch ngói ngang đườngÔi hôm nay họ nhớ mái nhà hoangBức tường điêu tàn ngày xưa trấn ngựNhớ đêm ra đi, đất trời bốc lửaCả kinh thành nghi ngút cháy sau lưngNhững chàng trai chưa trắng nợ anh hùngHồn mười phương phất phơ cờ đỏ thắmRách tả tơi rồi đôi giày vạn dặmBụi trường chinh phai bạc áo hào hoaMái đầu xanh thề mãi đến khi giàPhơi nắng gió. Và hoa ngàn cỏ dạiNghe tiếng gọi của những người Hà NộiTrở về, trở về, chiếm lại quê hươngNguy nga sao cái buổi lên đườngSúng chuốt gươm lan, mắt ngời sáng quắcA ha! nhà xiêu mái sậpXác oan cừu ngập lối chân điGạch ngói xưa mừng đón gót lưu lyBước căm giận xéo quân thù lớp lớpMịt mù khói ngợpCờ máu huy hoàngPhất nắngÔi bài chiến thắng reo vang.

4. Thư nhà (1954 – 1961, Đầu súng trăng treo)

Một lá thư nhàhôm nay ta đọcTrong chiến hào chuẩn bị tiến công,Ta mới hiểu thêmtừng chữ, từng dòngChưa bao giờ hiểu hết,Ta mới biếtChiều cao ngọn núi, chiều rộng con sông,Hai tiếng quê hương bỗng sao thắm thiết.Thư người hậu phương gánh gạo đưa chồng,Hai vai khó nhọc,Viết gửi cho ta ngổn ngang từng nétNhư gồng như gánh dân công,Ánh mực lập loè đường xa lửa đuốc.Lặn lội đi theo cả nướcLên đây đánh giặc cùng taĐêm nay ở đâu?lưng đèo?cuối dốc?Một lá thư nhàChia đôi nhiệm vụHai người đoàn tụHai đầu chiến công.

5. Nhật kí biên giới (1962, Đầu súng trăng treo)

Núi, lại núi, lại núi…Đội tuần tra súng ướt hơi mâyHành quân giữa màu xanh biên giới

Không ở đâu bằng ở đâyĐất quê hương đo từng thước mộtCủa chúng ta, mỗi con suối mỗi gốc câyĐã ghi trên bản đồ Tổ quốc

Đêm nay dừng lạiĐứng gác trong mây, bốn bề gió thổiHỏi quê mình còn thức hay không?

Ai đó, khuya rồi, một ngọn đèn chongĐèn thương nhớ ai đèn không nhắm mắtVì nửa tấm lòng trong kia vẫn thứcMiền Nam xa, dậy tiếng reo hòCó phải giờ này các anh tập kíchMà ánh lửa trên đèo rậm rịch?

Đó con tàu lên vùng đất mớiĐội ngũ trùng trùng các chị các anhNhững ngọn đèn soi trong đêm vộiNhững con người thức suốt năm canhNghe rú ngược rừng xuôi thét gọi

Cửa biển ì ầm suy nghĩ không nguôiTrong dạ băn khoăn từng bày cá nhảyVẫy con thuyền sóng giạt ngoài khơiNhững ngọn hải đăng bồi hồi nhấp nháy

Đêm nào cũng vậyTừ biên giới cao, lòng ta vẫn thấyNghìn dặm nước taNhư dải Ngân HàThao thứcTa đứng gácCho sao trên trờiCho sao dưới đấtThương Tổ quốc ta không đêm nào ngủ đượcLại lên đường, hăng hái bước tuần traĐỉnh núi này, ta thức với quê ta.

6. Đường ra mặt trận (1965, Đầu súng trăng treo)

Những buổi vui sao, cả nước lên đường,Xao xuyến bờ tre, từng hồi trống giục

Xóm dưới làng trên, con trai con gáiXôi nắm cơm đùm, ríu rít theo nhauSúng nhỏ súng to, chiến trường chật chộiTiếng cười hăm hở, đầy sông đầy cầu

Bộ đội dân quân, trùng trùng điệp điệpChào nhau không kịp nhớ mặtDô hò nón vẫy theo,Hàng ngũ ta đi dài như tiếng hát

Chào những ngôi trường ngói đỏ bình yênLấp lánh cánh đồng đang gặt đang háiXuôi ngược công trường những bánh xe reoNgọn khói con tàu như tay vẫy gọi

Đất nước mình đây,Hai mươi năm mưa, nắng, đêm, ngàyHành quân không mỏiSung sướng bao nhiêu: tôi là đồng độiCủa những người đi, vô tận, hôm nay.

Yểm hộ miền NamThình thình đại bácNhịp những bước chânCả nướclên đường.

7. Trận địa Hà Nội (1966, Đầu súng trăng treo)

Hà Nộimột góc vườn hoaĐơn vị chúng taĐến xây trận địaTạm xếp sang bên những hàng ghế đá

Hôm nayHà Nội lại đi vào khói lửa

Trận địa ta xâyTrên những công trình dang dởTa đi – gian khổ mười nămThương quê hương cỗi cằn tàn pháVề Hà Nộivất vả mười nămTa mới trồng xong chút màu hoa láTrận địa của taLà một ngôi trường mới mởNhững ánh mắt ngời ngời hai hàng cửa sổTrận địa của ta là sânMột vườn trẻ bây giờ bỏ vắngSúng ta kêbên nôi nhỏcác em nằmTừ trận địata bắn chúngSúng của tatính tầm tính hướngTính theo góc độ của lòng cămĐạn ta tínhtheo từng giọt mồ hôita đổ xuốngTưới đất này vất vả mười nămNhững ngôi nhà này không hề biết sợMái này tường nàyQuen nhìn gạch đổ

Những con người này quen súng cầm tayQuen mở chiến hào ngay trên đường phốDù phải mười năm, hai mươi nămĐất nước này quen một mất một còn.

8. Trang giấy học trò (1966, Đầu súng trăng treo)

Em đến trườngTay cầm cuốn vởGió thổi đời emLật từng trang mởTrường mớinhư tâm hồn emLợp toàn ngói đỏ

Tóc xanh mát bóng câyThơm mùi trang giấy mớiVui với em phơi phớiTổ quốc lớn từng ngày

Chúng mang bom nghìn cânGiội lên trang giấyMỏng như một ánh trăng ngầnHiền như lá mọc mùa xuân

Ôi từng trang giấyTrong lòng anh, đập khẽ, đêm naynhư bàn tay vẫynhư một bàn tay ròng ròng máu chảy!

Nếu em sống lạiAnh đi một nghìn đêmĐể giành lấy cho emMột ngày không sợ hãi

Trận địa thức bên emBóng quân thù hung ácKhông che được ánh đènSoi cho em ngồi học

Ôi ánh đèn thúc giụcNhư mệnh lệnh hành quân.

9. Bắc cầu (1966, Đầu súng trăng treo)

Bom nó bằng gangTay ta bằng sắtHỡi con sông sâuCầu ta lại bắc

Hỡi những con đườngĐừng đau chia cắtNối nhịp thuỷ chungĐinh ta đóng chặt

Ta đứng đêm ngàyBốn bên khói lửaHai tay ta đỡBạt ngàn quân đi

Góp vào tiếng súngMột tiếng dô taMỗi chuyến xe quaChở cả lòng taTheo ra mặt trận

Sông vỗ trùng trùngNhịp cầu điệp điệpĐưa cả đất nướcĐi về phía nam.

10. Ngọn đèn đứng gác (1965, Trường Sơn – đường khát vọng)

Trên đường ta đi đánh giặcTa về Nam hay ta lên Bắc,Ở đâuCũng gặpNhững ngọn đèn dầuChong mắtĐêm thâuNhững ngọn đèn không bao giờ nhắm mắtNhư những tâm hồn không bao giờ biết tắt,Như miền NamHai mươi nămKhông đêm nào ngủ được,Như cả nướcVới miền NamĐêm nào cũng thức…Soi cho ta điĐánh trận trường kỳĐèn ta thắp niềm vui theo dõiĐèn ta thắp những lời kêu gọi.Đi nhanh đi nhanhChiến trường đã giụcĐầy núi đầy sôngĐèn ta đã mọc.Trong gió trong mưaNgọn đèn đứng gácCho thắng lợi, nối theo nhauĐang hành quân đi lên phía trước.