Tại sao Covid-19 lây lan rộng và mạnh hơn cúm?

Thời gian đầu mắc bệnh triệu chứng không biểu hiện rõ ràng, khi bị bệnh rất dễ dàng lây nhiễm cho người khác, Covid-19 có tốc độ lây truyền mạnh mẽ gấp nhiều lần so với bệnh cúm thông thường.

Từ đầu năm đến nay, thông qua các số liệu cụ thể về các ca mắc bệnh, ta thấy rằng tốc độ lây lan của Covid-19 là rất lớn, có sức “tàn phá” mãnh liệt đối. Lý do gì khiến căn bệnh này lây lan rộng và mạnh đến thế.

Con đường lây nhiễm quá “dễ dàng”

Chỉ cần người mắc bệnh hắt hơi, ho cũng đủ làm cho virus Covid-19 bắn ra từ miệng, mũi, phát tán nhanh chóng vào trong không khí, lướt qua các bề mặt, len lỏi vào các không gian kín, tồn tại đến hàng tiếng đồng hồ liền.

Mầm bệnh dễ dàng lây lan từ 1 người sang hàng chục, hàng trăm người trong thời gian cực ngắn, tạo nên các hiện tượng “siêu lây nhiễm”. Theo tiến sĩ Joshua Schiffer, chuyên gia dịch tễ về các bệnh truyền nhiễm ở Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Fred Hutchinson, Seattle, Mỹ ước tính giữa các cụm dịch khác nhau cho thấy kết quả là chỉ cần 10 – 20% ca mắc bệnh có thể lây lan thêm đến 80% ca mắc bệnh khác, mức độ lây nhiễm cực kì lớn.

Những cụm dịch Covid-19 được hình thành ở những điều kiện cực kì thuận lợi, những nơi tập trung đông người: buổi tiệc gia đình, đám cưới, đường phố, bệnh viện… Sự hình thành quá nhanh của các cụm dịch khiến tình trạng đại dịch thêm nghiêm trọng hóa, tạo nên làn sóng dịch ở nhiều quốc gia.

Thời gian ủ bệnh quá dài

Một báo cáo đăng lên trang medRxiv, trong đó tiến sĩ Schiffer và những đồng nghiệp tin rằng “nút giao” của hiện tượng “siêu lây nhiễm” là địa điểm và thời gian ủ bệnh.Có nghĩa là nguồn lây truyền virus Covid-19 tích tụ nồng độ virus đủ lâu, đủ nhiều và đi lại trong môi trường đông đúc sẽ khiến lây truyền bệnh dịch nhanh chóng.

Nhóm của tiến sĩ Schiffer đã xây dựng một mô hình dịch tễ cho thấy kết quả khoảng thời gian người bệnh lây truyền virus ở mức độ cao nhất chỉ trong từ 1 – 2 tuần kể từ khi người đó nhiễm, ngoài mốc thời gian chính đó, mầm bệnh vẫn có thể tiếp tục lây lan, nhưng mức độ nhỏ hơn. Nhưng việc xác định người bệnh lây nhiễm ngay thời gian đầu rất là khó khăn, do 1 số người bệnh có biểu hiện không khỏe chỉ sau vài ngày mắc nhưng 1 số khác thì đến vài tuần sau, triệu chứng dai dẳng không ngừng. Thời gian ủ bệnh của mỗi người có cách biệt lớn. Đây là đặc điểm rất khác với cúm, bệnh khởi phát ổn định chỉ sau vài ngày nhiễm. Những yếu tố này tác động làm cho người nhiễm virus, chưa kịp biết mình bị nhiễm vì cảm thấy cơ thể bình thường, người bệnh thoải mái đi làm việc, đi chơi, tụ tập bạn bè nơi đông người, vô tình trở thành nguồn “siêu lây nhiễm” và khiến một đám đông người mắc bệnh.

Khi nồng độ virus đạt đỉnh trong cơ thể nhưng vẫn chưa có các triệu chứng biểu hiện thì việc cách ly, truy tìm dấu vết, nguồn lây cực khó khăn và phải cần xét nghiệm chủ động, thường xuyên. Hơn nữa, các nhà khoa học còn chứng minh được khả năng lây truyền Covid-19 trực tiếp trong không khí ở nơi thông khí kém, có đông người thường có tỉ lệ rất lớn.

Đợt dịch Covid-19 ở Việt Nam mới đang bùng nổ, điều bạn cần làm lúc này là cố gắng bảo vệ mình tối đa, đeo khẩu trang và giữ khoảng cách an toàn ở nơi công cộng, chăm sóc sức khỏe thật tốt để vượt qua đại dịch nhé.

Nguồn: NY Times