Lutein và Zeaxanthin là gì? Công dụng chính của 2 hợp chất chống oxy hóa
Lutein là một chất chống oxy hóa mạnh, tốt cho mắt, làm trí tuệ minh mẫn, chứa nhiều trong các loại rau màu xanh đậm, củ, quả, lòng đỏ trứng, sữa công thức.
Lutenin là gì? Zeaxanthin là gì?
Lutein và Zeaxanthin là những carotenoid có nhiều trong rau củ và trái cây, giữ vai trò tạo nên màu sắc đặc trưng cho chúng. Đối với sức khỏe, Lutein và Zeaxanthin đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và bảo vệ mắt và da.
Theo báo cáo khoa học của PGS. TS. Elizabeth J. Johnson, Viện nghiên cứu Dinh dưỡng Jean Mayer, Đại học Tufts Boston, Hoa Kỳ, Lutein tập trung nhiều nhất ở điểm vàng của mắt và chiếm tỉ lệ 66 – 77% lượng carotenoid hình thành nên cấu trúc não. Chúng là các sắc tố vàng (xanthophyll) có nhiệm vụ:
- Góp phần xây dựng cấu trúc trong màng tế bào
- Lọc ánh sáng có bước sóng ngắn
- Giữ cân bằng oxy hóa khử
Bên cạnh đó, 2 chất này còn là hoạt chất chống oxy hóa dùng để bảo vệ tế bào khỏi những tổn thương gây ra bởi gốc tự do. Gốc tự do thường bắt nguồn từ:
- Thói quen hút thuốc lá
- Môi trường ô nhiễm, khói bụi
- Thường xuyên tiếp xúc hóa chất
- Gây ra bởi các tia phóng xạ
Ngoài ra, các dưỡng chất được hấp thụ qua quá trình ăn uống cũng là một phần của chất chống oxy hóa như: Selen, Vitamin C và E.
Khác với Selen và Vitamin, hoạt chất Lutein và Zeaxanthin được ít người biết đến cũng như hiểu rõ lợi ích trong việc bổ sung 2 chất chống oxy hóa này cho cơ thể.
Lutein có vai trò gì đối với sức khỏe?
Tăng cường sức khỏe của mắt
Tập trung tại hố mắt trung tâm của hoàng điểm và tạo nên sắc tố vàng ở nơi này. Cả 2 loại carotenoid hoạt động như người canh gác, bảo vệ bộ phận này bằng cách lọc đi ánh sáng xanh và ngăn ngừa phản ứng oxy hóa xảy ra.
Do đó, việc áp dụng theo các chuyên gia dinh dưỡng về chế độ ăn uống giàu Lutein và Zeaxanthin giúp cải thiện sắc tố vàng ở mắt. Từ đó giảm thiểu nguy cơ phát sinh thoái hóa điểm vàng ở tuổi tác.
Bảo vệ da khỏi tia gây hại
Da cũng dễ bị tổn thương bởi oxy hóa tương tự ở mắt và tần xuất tiếp xúc với tia cực tím hoặc ánh sáng xanh. Thường có nguy cơ gây hại đến chuỗi ADN, thúc đẩy quá trình sản xuất melanin, ảnh hưởng đến độ đàn hồi của da.
Đối với người lớn
- Bổ sung đầy đủ Lutein giúp khả năng ghi nhớ, học tập hiệu quả hơn. Đối với người cao tuổi, Lutein giúp trí óc minh mẫn, tăng cường trí nhớ.
- Lutein đóng vai trò quan trọng trong việc dẫn truyền và xử lý thông tin, hình ảnh giữa mắt và não, phát triển thần kinh thị giác.
- Lutein bảo vệ sức khỏe cho mắt, ngăn ngừa các bệnh về mắt như loạn thị, viễn thị, cận thị, chống mỏi mắt. Ở người cao tuổi, Lutein giúp làm giảm quá trình lão hóa thị lực, phòng ngừa bệnh thoái hóa võng mạc, đục thủy tinh thể.
- Ngoài ra, Lutein còn có tác dụng phòng chống bệnh xơ vữa động mạch, các bệnh về tim mạch. Lượng Lutein cơ thể cần tối thiểu từ 6 mg đến 10 mg mỗi ngày.
Đối với trẻ em
- Tăng cường khả năng nhận thức, học hỏi, phát triển trí thông minh sau này. Ngược lại, thiếu hụt Lutein ảnh hưởng đến sự phát triển của não bộ, trí não trẻ.
- Lutein còn hiện diện nhiều trong võng mạc thần kinh, giúp tăng mật độ các sắc tố võng mạc, ảnh hưởng đến sự phát triển thần kinh thị giác của trẻ.
- Mắt là bộ phận đầu tiên bị ảnh hưởng nếu trẻ thiếu hụt Lutein. Mắt trẻ dễ tổn thương, ảnh hưởng đến khả năng nhìn và khiến trẻ dễ mắc các bệnh về mắt.
- Lượng Lutein trẻ cần khoảng 2 mg/ 1 kg cân nặng.
Nguồn thực phẩm giàu Lutein
Nguồn thực phẩm giàu Lutein có thể kể đến là các loại rau màu xanh đậm, củ, quả, lòng đỏ trứng. Các loại rau có nhiều Lutein gồm:
- Rau cải xoăn
- Rau chân vịt
- Súp lơ xanh
- Bắp cải
- Cải bó xôi
- Cải cầu vồng
- Cải Brussels
- Cải bẹ xanh
- Cải xoong cạn
- Rau dền
- Rau khoai lang
Các loại củ, quả dồi dào Lutein nên dùng gồm:
- Măng tây
- Mù tạt xanh
- Bắp
- Bí đỏ
- Cà rốt
- Cam
- Đu đủ
Sữa bột cũng là nguồn thực phẩm có chứa hàm lượng Lutein cần thiết cung cấp cho cơ thể. Nhất là đối với trẻ nhỏ, sữa công thức được khuyến khích sử dụng để bổ sung đầy đủ hàm lượng Lutein, giúp cho sự phát triển trí não của trẻ.
Lời khuyên khi bổ sung Lutein
- Đối với trẻ sơ sinh, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng bổ sung Lutein cho trẻ. Nhưng hàm lượng Lutein trong sữa mẹ chỉ khoảng 200 mcg/ lít. Thêm vào đó, lượng sữa mẹ cung cấp cho trẻ sẽ giảm đi do trẻ tập cai sữa dần. Vì vậy, bổ sung bằng sữa công thức là một giải pháp tối ưu mà mẹ nên lựa chọn.
- Nếu dùng thuốc để bổ sung Lutein, cần có sự chỉ định của bác sĩ. Tốt nhất, bạn nên bổ sung Lutein thông qua chế độ ăn uống để mang lại hiệu quả tốt nhất.
- Lựa chọn mua thực phẩm và sữa bột có chứa Lutein tại các điểm bán uy tín, an toàn, đảm bảo chất lượng.
Như vậy, Lutein có công dụng rất tốt đối với mắt, giúp phát triển não bộ. Cần lưu ý để bổ sung đầy đủ Lutein bạn nhé!
Nguồn: Báo Thanh niên